Sağlık Bilimlerinde İleri Araştırmalar Dergisi, vol.2, no.1, pp.18-35, 2019 (Peer-Reviewed Journal)
Burn is a serious and painful injury, which can be fatal. First aid to burn and its care is
of most significance. Plants that are among the many different methods used in the
treatment of burn throughout the ages are still being used by people. In this study, Turkey
ethnobotanical researches have been examined and found ninety-seven species of plants
that people use for burn healing. Researches on burn and wound healing activity of these
plants or supportive healing process with pharmacological and biological activities were
compiled. There are studies showing that burn healing activities are increased by enhancing
wound contraction, cell proliferation, microcirculation and perfusion by demonstrating
antimicrobial, anti-inflammatory, antioxidant, antinociceptive, analgesic, and astringent
activity of phytochemicals in species especially Hypericum perforatum, Sesamum indicum,
Brassica oleracea, Plantago major, Sambucus nigra, Aloe vera. The obtained data indicate that
these plants are considered effective in the treatment of burns.
Yanık, hayati tehlikelere varabilen ciddi ve acı veren bir yaralanmadır. Yanık yarasına ilk
müdahale ve yara bakımı önemlidir. Çağlar boyunca yanık tedavisinde kullanılan birçok
farklı yöntem arasında yer alan ve halk arasında yoğun kullanımı olan bitkilerin günümüzde
de tedavi amaçlı kullanımı devam etmektedir. Bu çalışmada Türkiye’nin etnobotanik
araştırmaları incelenerek halkın yanık tedavisinde kullandığı doksan yedi tür bitki
tespit edilmiştir. Bu bitkilerin yanık ve yara iyileştirici aktivitelerinin ya da bu iyileşmeyi
destekleyici olabilecek farmakolojik ve biyolojik aktivitelerinin yer aldığı araştırmalar
derlenmiştir. Özellikle Hypericum perforatum, Sesamum indicum, Brassica oleracea,
Plantago major, Sambucus nigra, Aloe vera gibi bazı türlerin içerdikleri fitokimyasallar
sebebiyle antimikrobiyal, antienflamatuvar, antioksidan, antinosiseptif, analjezik, astrenjan
aktivite göstermek suretiyle yara kontraksiyonu, hücre proliferasyonu, mikrosirkülasyon ve
perfüzyonu arttırarak belirgin yanık iyileştirici aktivitelerinin ortaya konulduğu çalışmalar
mevcuttur. Elde edilen veriler, bu bitkilerin yanık tedavisinde etkili kabul edildiklerini
göstermektedir.