Research Information System
Tıp Eğitimini Geliştirme Derneği Kongresi(TEGED), İstanbul, Turkey, 12 - 14 October 2020, pp.1-2
Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Sağlık Anksiyetesi ve
Hipokondri
Berna Arslan
arslanberna1995@gmail.com, Bezmialem Vakıf
Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fatih, İstanbul
Semra Özçelik
semraozcelik@bezmialem.edu.tr, Bezmialem Vakıf
Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Fatih,
İstanbul
Giriş: Hipokondriyaz veya hipokondri, bir kişinin ciddi bir
hastalıktan aşırı ve gereksiz yere endişe duyduğu bir durumdur.
Hipokondriyazisi olan bir birey hipokondriyak olarak bilinir. Hipokondriyaklar,
semptom ne kadar küçük olursa olsun, tespit ettikleri fiziksel veya psikolojik
semptomlar hakkında gereksiz yere endişelenir ve kendilerinin veya başkalarının
ciddi bir hastalığa sahip olduklarına veya teşhis edilmek üzere olduğuna ikna
olurlar. Tıp eğitimi alan öğrencilerde zaman zaman bu belirtiler ortaya
çıkabilir.
Amaç: Bu çalışmada; hipokondri ile ilgili daha önce yapılmış az sayıdaki
araştırmalardan yola çıkarak Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi
öğrencileri arasında, mevcut morbidite korkusu, sağlıkla ilgili kaygı düzeyinin
değerlendirilmesi ve bu fenomenin sıklığının araştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem :Çalışmamızda Bezmialem Vakıf üniversitesi Tıp fakültesindeki 1’den 6’ya
kadar tüm dönemlere Sağlık Anksiyetesi Envanteri (kısa versiyon) uygulanmıştır.
Anket, 1,2,3 ve 4. sınıflara kağıt üzerinden 5 ve 6. sınıflara internet
üzerinden yapılmıştır. Sağlık anksiyetesi envanteri (kısa versiyon): 2
alt boyut ve 18 maddeden oluşmaktadır. 1. alt boyut, bedensel belirtilere aşırı
duyarlılık ve kaygıdır ve 14 maddeden oluşmaktadır. 2. alt boyut, hastalığın
olumsuz sonuçlarıdır ve 4 maddeden oluşur. Derecelendirme 4’lü likerttir.
0=hiç, 3= her zaman olarak belirlenmiştir. Ölçeğin puanlamasında ölçekten
alınabilecek puan 0 ile 54 arasında değişmekte
olup, değerlendirilmesinde yüksek puan, yüksek düzeyde sağlık
anksiyetesini göstermektedir. Anonim olarak ise iki farklı ölçek
kullanılmıştır. Biri "tıp öğrencisi hastalığı kaygı" diğeri de "tıp
öğrencisi hastalığı stress" ölçekleridir. Her ikiside 5’er sorudan
oluşmaktadır. Ayrıca her iki ankette katılımcılara “kesinlikle yanlış “ ile
“kesinlikle doğru” arasında bir ölçek verilecektir. 1= kesinlikle yanlış, 5=
kesinlikle doğrudur.
Bulgular: Yapılan analizlere göre Sağlık Anksiyetesi Envanteri ile sınıflar arasında
negatif korelasyon mevcuttur. Sınıf yükseldikçe anksiyete oranı düşüş
göstermektedir(r= -0.184 p=0.008). Aynı şekilde sınıflar ile Tıp Öğrencisi
Hastalığı Kaygı ölçeği ve Tıp Öğrencisi Hastalığı Stres ölçeği arasında da
negatif korelasyon mevcuttur. Sınıf arttıkça kaygı ve stres düzeyi
azalmaktadır (r= -0.230 p=0,001) (r= -0.245 p<0.001
). Sınıflarla ölçek puanları arasında zayıf ters yönde ve anlamlı ilişki
bulundu. Ölçek puanları ve cinsiyet arasında ise anlamlı bir korelasyon
bulunamadı. Ayrıca ölçeklerin kendi arasında da anlamlı korelasyon bulundu.
Öğrencilerin anksiyeteleri azaldıkça stres ve kaygı düzeylerinde de düşüşler
saptandı. (r= 0.560 p<0.001) (r=0.674 p<0.001) (r=0.739 p<0.001).
Sonuç: Elde edilen bulgular tıp eğitimi alan öğrencilerin eğitimlerinin ilk
yıllarında kendi sağlıkları ile ilgili kaygı ve stres duydukları, bilgi ve
uygulama düzeyi arttıkça sağlıkları hakkında daha az stres ve endişe
yaşadıklarını göstermektedir.
Anahtar Kelimeler
Hipokondri, Sağlık Anksiyetesi, Tıp Öğrencisi hastalığı