Research Information System
Tıp Eğitimi Geliştirme Derneği Kongresi (TEGED), İstanbul, Turkey, 12 - 14 October 2020, pp.1-2
Bezmialem Vakıf
Üniversitesi Öğrencilerinin Akademik Erteleme Davranışlarının İncelenmesi
Selin Seyhun
seliinseyhun@gmail.com, Bezmialem Vakıf
Üniversitesi Tıp Fakültesi Fatih/İstanbul
Semra Özçelik
semraozcelik@bezmialem.edu.tr, Bezmialem
Vakıf Üniversitesi, Tıp Eğitimi ve Bilişimi Ana Bilim Dalı,Fatih, İstanbul,
Ayşegül Yabacı
aysegulyabaci@gmail.com, Bezmialem Vakıf
Üniversitesi, Biyoistatistik Ana Bilim Dalı,Fatih, İstanbul,
Giriş: Akademik erteleme; ödevleri yapma,
sınavlara çalışma gibi yapılması gereken akademik görevlerin yapılmaması veya
son ana bırakılması olarak tanımlanır. Meslek hayatı öncesi üniversitede
akademik erteleme davranışlarının belirlenmesi öğrenciler açısından çok
önemlidir.
Amaç: Amacımız akademik erteleme eğilimini
tamamı sağlık bölümlerinden oluşan bir üniversite olan Bezmialem Vakıf
Üniversitesi (BVÜ)’nde araştırmak; cinsiyete, eğitim aldığı bölüme ve sınıf
düzeylerine göre farklılaşma durumunu saptamaktır.
Yöntem: Kişisel bilgi formu, geçerlik ve
güvenirlik çalışması yapılmış “Akademik Erteleme Ölçeği” Google Forms
aracılığıyla birleştirilip toplamda 23 soru olarak 2018-2019 yılında öğrenim
gören tüm BVÜ öğrencilerine e-posta yoluyla gönderilmiştir. Kişisel bilgi formu
öğrencilerin yaşını, cinsiyetini, bulundukları fakülte ve bölümünü, kaçıncı
sınıf olduğunu sorgulamıştır. Ölçek; öğrencilerin öğrenim yaşantılarında
yapmakla sorumlu oldukları görevleri içeren 12 olumsuz, 7 olumlu ifadeden
oluşmaktadır. Bu ölçekte yer alan ifadelere verilen cevaplar beş basamaklı Likert
tipinde derecelendirilmiştir (1=Beni hiç yansıtmıyor, 5=Beni tamamen
yansıtıyor). Ölçekten alınabilecek en yüksek puan 95, en düşük puan ise 19’dur.
Yüksek puan, akademik ertelemeci olunduğunu göstermektedir.
Bulgular: Çalışmamıza
yaşları 18 ile 34 arasında değişen (20,85±1,76) 705’i (%77,2)
kadın, 208’i (22,8) erkek olmak üzere toplam 913(n:3095 % 29.5) öğrenci
katılmıştır. Bunların 276’sı (%30,2) Tıp fakültesi, 152’si (%16,6) Diş
Hekimliği, 97’si (%10,6) Eczacılık, 197’si (%21,6) Sağlık Bilimleri Fakültesi
ve 191’i (%20,9) de Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’nda (SHMYO)
öğrencidir. Ankete; Tıp fakültesinden 276(%34.9), Diş hekimliği fakültesinden
152(%35.4), Eczacılık fakültesinden 97(%34.4), Sağlık Bilimleri
Fakültesinden 197(%20.1) ve SHMYO’dan 191(%32.8) öğrenci
katılmıştır. Erkeklerde erteleme toplam puanının (56,21±12) kadınlara
göre (52,32±12) daha fazla olduğu görülmüştür (p<0,001). Yaş arttıkça
akademik erteleme eğilimde anlamlı artış görülmektedir (p<0,001). Tıp Fakültesi
öğrencilerinin (55,79±13,21) SHMYO’daki (50±12,91) öğrencilere oranla daha
fazla akademik erteleme davranışı gösterdiği belirlenmiştir (p<0,001). Tıp
fakültesinde 1. ve 5. sınıflar arasında da anlamlı bir fark bulunmuştur
(p=0,006). En düşük erteleme 1. sınıflarda (ortalama:53), en yüksek erteleme 5.
(ortalama: 62) sınıflardadır. Eczacılık fakültesinde en düşük erteleme puanı 1.
sınıflardadır (47,71±11,27). Ölçekte “Herhangi bir dersle ilgili okumaları
derse okumuş olarak gelirim” ifadesine “beni hiç yansıtmıyor” cevabını en fazla
SHMYO’daki öğrenciler (%46,7) vermiştir, “beni tamamen yansıtıyor” cevabını ise
en fazla tıp fakültesinde okuyan öğrenciler (%41,9) işaretlemiştir
(p<0,001). Ölçekteki son soru olan “Ben derslerimi çalışmayı son ana bırakan
ancak bir dahaki sefere çalışmaya zamanında başlayacağım diyen bir öğrenciyim.”
ifadesine “beni hiç yansıtmıyor” cevabını en fazla SHMYO’daki öğrenciler
(%28,8) vermiştir, “beni tamamen yansıtıyor” cevabını ise en fazla tıp
fakültesinde okuyan öğrenciler (%37,1) işaretlemiştir (p=0,027). Ölçekteki
“Derslerimi düzenli olarak çalışırım.” ifadesine “beni hiç yansıtmıyor”
cevabını en fazla Tıp fakültesindeki öğrenciler (%42,5) vermiştir. Daha sonra
sırasıyla SHMYO (% 21,9), Diş Hekimliği fakültesi (%13,7), Sağlık Bilimleri fakültesi
(%12,3) “beni hiç yansıtmıyor” cevabını en az verenler de Eczacılık fakültesi
öğrencileri (%9,6) olarak dikkat çekmektedir (p=0,007).
Sonuç: Akademik erteleme
davranışları, erkek öğrencilerde daha yaygın görülmüştür. Yaş arttıkça erteleme
de artmaktadır. Tıp fakültesi öğrencilerinin SHMYO’da okuyan öğrencilerden daha
fazla erteleme davranışı gösterdiği veya kendilerini bu şekilde
değerlendirdikleri görülmüştür. Akademik erteleme davranışının yaş,
cinsiyet, fakülteler ve sınıflar arası anlamlı farklılıklar gösterdiği ve
oldukça yaygın olduğu saptanmıştır. Bunun önlenebilmesi için ertelemenin
altında yatan nedenlerin iyice araştırılması ve bu konuda daha fazla araştırma
yapılması gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler
Akademik Erteleme davranışı, Üniversite Öğrencileri