Tıp Eğitimini Geliştirme Derneği Kongresi(TEGED), İstanbul, Turkey, 12 - 14 October 2020, pp.1-2
Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitiminde
Topluma Dayalı Tıp Eğitimi ve Toplumu Tanıma Program Uygulamalarının
Değerlendirilmesi
Semra Özçelik
semraozcelik@bezmialem.edu.tr, Bezmialem
Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Fatih,
İstanbul
Ceyda Acar
cacar@bezmialem.edu.tr, Bezmialem Vakıf
Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD, Fatih, İstanbul
Bedia Ayhan Özyıldırım
bozyildirim@bezmialem.edu.tr, Bezmialem
Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Fatih, İstanbul
Giriş: Dünya Sağlık Örgütü,
Ulusal ve Uluslararası Akreditasyon Kuruluşları, hekim adaylarının yaşadıkları
toplumun sağlık sorunlarını ve sağlık sistemini görebilecekleri,
tanıyabilecekleri ortamlarda da eğitim almaları gerektiğini vurgulamaktadır.
Amaç: Çalışmada Bezmialem
Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitim programımızda yer alan topluma dayalı
tıp eğitimi ve toplumu tanıma program uygulamalarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Topluma dayalı
tıp eğitimi ve toplumu tanıma program uygulamaları için tıp eğitimimizin ilk
döneminden itibaren; Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM), Aile Sağlığı Merkezleri
(ASM), Sosyal Hizmet Kurumlarından Çocuk Evleri, Darülaceze, Verem Savaş
Dispanseri ziyaretleri yanı sıra toplum içinde eğitim ve hizmet projesi
olarak “Bezmialem Halk Sağlığı Günleri”ve Adli Tıp Kurumu, uygulama
alanları olarak planlanmıştır. Tüm uygulamalar eğitim programında önceden
belirlenen tarihlerde yapılmış ve öğrencilerden alınan yazılı geri bildirimleri
içeren raporlar tematik olarak değerlendirilmiştir. Raporlar her bir program
için ayrı ayrı alınmış olup, her bir program farklı bir kategori olarak
değerlendirilmiştir. Raporlardaki içerikler; uygulama ve gözlemlerin içerik
açısından verimliliği, uygulama ve gözlemlerin öğreticiliği açısından amaca
uygunluk, organizasyonun yeterliliği başlıklarında temalandırılmıştır.
Bulgular: Öğrenciler, yapılan
topluma dayalı eğitim programlarında ziyaret ettikleri kurumların
işleyişlerine, hasta-hekim ilişkisine, sosyal sorumluluk
kazanabilmelerine, toplumsal sorunlara duyarlılık kazanabilmelerine, ekip
çalışması beceri ve farkındalıklarını geliştirdikleri görülmektedir.
Öğrencilerin beceri ve farkındalıklarının geliştirilmesi tıp eğitimi açısından,
topluma yönelik tıp eğitimi uygulamaları öğrenim hedefi olarak çok önemlidir.
Öğrenciler programın verimli olduğunu, ziyaret sırasında öğrendikleri
bilgilerin fazlalığı ile ifade etmişlerdir.
Öğrenciler, mesleki yaşamları içinde
faydalanacakları bilgiler edindiklerini düşündüklerinden stajın daha verimli
olduğu düşünülmektedir. Öğrenciler, staj sırasındaki eğiticilerin tutumları ve
bilgileri açısından da eğitimi değerlendirmişlerdir. Eğitimin verimliliğini
etkileyen unsurlardan olan eğitici öğrenci ilişkisi ile eğiticinin konuya
hakimiyetinin stajların verimliliğini arttırdığı görülmektedir. Öğrenciler
organizasyona yönelik geri bildirimlerinde, envanter ve planlamaya yönelik bazı
eleştirilerle, katılımcı bir eğitim gerçekleştirildiğini göstermektedirler.
Sonuç: Topluma dayalı tıp
eğitimi programlarında amaçlanan başlıklar genel olarak, öğrencilerin
kurumların işleyişlerini öğrenmesini, toplumda sık görülen sağlık sorunlarını
bilmesini, öğrencilerin hasta-hekim ilişkisine dair becerilerini
geliştirmesini, toplumsal sorumluluk ve duyarlılık geliştirmesini, ekip
çalışması becerilerini geliştirmesini sağlamak olarak özetlenebilir. Bu
bağlamda öğrencilerin geri bildirimlerinden amaçlara ulaşıldığı
anlaşılmaktadır.
Çalışmamızda öğrencilerin eğitimin
motivasyonlarını dolayısıyla eğitimin etkinliğini arttıran öğeler de
eğiticilerin olumlu tavrı ve konuya hakimiyetleri, öğrencilerin mesleki
yaşantılarında karşılaşacaklarını düşündükleri alanlarla ilgili bilgilerin
verilmesi, eğitimde öğrenci katılımının sağlanması olarak ortaya çıkmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Topluma Dayalı Tıp Eğitimi, Toplumu tanıma programları, Toplum ziyaretleri