Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, vol.5, no.2, pp.60-72, 2020 (Peer-Reviewed Journal)
Araştırma, karın
ve kol bölgelerine subkutan heparin enjeksiyonu uygulanan hastalarda, hematom
gelişimi ve ağrı şiddetinin incelenmesi amacı ile deneysel olarak
gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini İstanbul ili Avrupa yakasındaki
bir eğitim ve araştırma hastanesinin ortopedi kliniklerinde Aralık 2010 - Şubat
2011 tarihleri arasında yatarak tedavi gören ve düşük molekül ağırlıklı heparin
tedavisi alan, oral antikoagülan kullanmayan, enjeksiyonun yapılacağı karın ve
kol bölgesindeki deride skar dokusu, insizyon, lipodistrofi ve enfeksiyon
bulgusu olmayan 50 hasta oluşturmuştur. Araştırmaya başlamadan önce etik kurul
ve kurum izni alınmıştır. Verilerin toplanmasında; Hasta Tanılama Formu, Görsel
Kıyaslama Ölçeği ve Değerlendirme Formu, Opsite-Flexigrid Ölçüm Aracı ve Hasta
İzlem Formu kullanılmıştır. Heparin enejksiyonları araştırmacı tarafından
hastaların sırasıyla sağ kol, sağ karın, sol kol, sol karın ve tekrar sağ kol
bölgelerine uygulanmıştır. Her enjeksiyondan hemen sonra ağrı şiddeti, 48 ve 72
saat sonra bölgedeki hematom ve renk değişikliği opsite-flexigrid ölçüm aracı
ile ölçülüp kaydedilmiştir. Yaş ortalaması 53.24±16.53 olan hastaların %50’si
erkektir. Çalışmanın sonucunda subkutan heparin enjeksiyonundan sonra sağ karın
bölgesinde oluşan hematom, renk değişikliği ve ağrı şiddeti puan
ortalamalarının sağ kol ve sol kol bölgelerine göre daha düşük olduğu
bulunmuştur (p=0.001). Cinsiyet, yaş ve beden kitle indeksine göre
karşılaştırıldığında; sağ kol bölgesi ağrı düzeyinin erkek hastalarda
(p=0.039), sağ kol ve sol kol bölgesi hematom ve renk değişikliği oranlarının
40 yaş üzerindeki hastalarda (p=0.037) daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Araştırmanın sonucunda karın bölgesine uygulanan enjeksiyon sonrası ağrı ve
hematom ortalamaları kol bölgesine göre daha düşük bulunmuştur. Bu nedenle
subkutan heparin enjeksiyonunda karın bölgesinin tercih edilmesi gerektiği
sonucuna varılmıştır.